दिल्ली (17 जानेवारी) : प्रसिद्ध कथ्थक नर्तक पंडित बिरजू महाराज यांचे हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले. पद्मविभूषण पुरस्कार विजेते बिरजू महाराज (८३) यांनी मध्यरात्री दिल्लीत अखेरचा श्वास घेतला. त्यांचा नातू स्वरांश मिश्रा यांनी ही माहिती दिली. बिरजू महाराज यांच्या निधनाच्या वृत्ताने संगीतप्रेमींमध्ये शोककळा पसरली. पंडित बिरजू महाराजांनी कथ्थकला भारतातच नव्हे तर जगभर नवी ओळख दिली. यासोबतच काही बॉलीवूड चित्रपटांमधील कोरिओग्राफीने त्याला नवा रंग दिला आहे.
बिरजू महाराज कथ्थकचा समानार्थी शब्द होते. बिरजू महाराजांचा जन्म लखनौ घराण्याचे अछान महाराज यांच्या घरी झाला. त्यांनी त्यांचे काका लच्छू महाराज आणि शंभू महाराज यांच्याकडून कथ्थक शिकले.
बिरजू महाराज यांनी प्रथम सत्यजित रे यांच्या ‘शतरंज के खिलाडी’ या चित्रपटाला दोन नृत्य क्रमांक कोरिओग्राफीसह आवाज दिला. संजय लीला भन्साळी यांच्या ‘देवदास’ चित्रपटातील ‘काहे छेडे मोहे…’ हे गाणे बिरजू महाराज यांनी कोरिओग्राफ केले होते. या गाण्यासाठी माधुरी दीक्षितने भारी लेहेंगा घालून डान्स केला. माधुरी नेहमीच त्याची आवडती डान्सर राहिली आहे. माधुरीही मीना कुमारी आणि वहिदा रहमान यांच्यासारखी उत्तम नृत्यांगना आहे, असा त्यांचा विश्वास होता. बाजीराव मस्तानी चित्रपटातील मोहे रंग दो लाल या गाण्यात दीपिका पादुकोणने पंडित बिरजू महाराजांनी शिकवलेले कथ्थक केले. दीपिकाने एका मुलाखतीत सांगितले होते की, शूटिंगदरम्यान ती रडली कारण तिला नीट डान्स करता येत नव्हता.
एका मुलाखतीत सांगितले होते की, कतरिना कैफला डान्स कसा करायचा हे माहित नाही, पण ती जे करते त्याला ‘मुव्हिंग’ म्हणतात. बिरजू महाराज यांनी माधुरी दीक्षितची बहुतांश गाणी कोरिओग्राफ केली आहेत. गायिका मालिनी अवस्थी आणि अदनान सामी यांनीही सोशल मीडिया पोस्टद्वारे त्यांना श्रद्धांजली वाहिली आहे.
देशाचे गृहमंत्री अमित शहा, केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी, माजी केंद्रीय मंत्री तथा राष्ट्रवादी काँग्रेसचे अध्यक्ष शरद पवार, दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांच्या सह अनेक राजकिय व्यक्तींनी सोशल मीडियाच्या माध्यमातून शोक व्यक्त केला आहे…
Add Comment